Nazwa wsi oraz jej gwarowa postać D. i Msc.: Podegrodzie, Podegrodzia, w Podegrodziu. Przymiotnik od nazwy wsi: podegrodzki. Nazwa mieszkańców: podegrodzianin, podegrodzianka, gwar. podegrodziok, podegrodzionka. Gmina: Podegrodzie. Powiat: nowosądecki. Województwo: małopolskie. Położenie: w centrum Kotliny Sądeckiej na lewym brzegu Dunajca 12 km od Nowego Sącza i 5 km na północny zachód od Starego Sącza na dawnym szlaku handlowym, prowadzącym na Węgry. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa nowosądeckiego. Parafia: Podegrodzie (rzymskokatolicka). Ludność: 1825 (2005). Powierzchnia wsi: 7,38 km2 (tj. 738,49 ha).
Podegrodzie to duża wieś gminna, kolebka kulturowa Lachów Sądeckich. Mieszkańcy uważają się jednak za osobną podgrupę: Lachów Podegrodzkich, szczycą się odrębną tradycją lokalną, którą starannie pielęgnują. W Podegrodziu znajduje się niewielkie muzeum regionalne ze zbiorami dotyczącymi kultury lachowskiej – Muzeum Lachów Sądeckich im. Zofii i Stanisława Chrząstowskich. Organizowane są tu przeglądy twórczości ludowej, od wielu lat działa zespół pieśni i tańca „Podegrodzie” oraz zespół dziecięcy „Małe Podegrodzie”, także zespół śpiewaczy „Podegrodzcy chłopcy”. W Podegrodziu działa Stowarzyszenie Lachów Sądeckich – organizacja, która powstała, by promować kulturę lachowską. Podejmowane różnorodne inicjatywy prezentujące folklor lachowski to m.in. imprezy o zasięgu wojewódzkim (Druzbacka” – Konkurs Muzyk, Instrumentalistów, Śpiewaków Ludowych i Drużbów Weselnych, „Pastuszkowe Kolędowanie” – Małopolski Przegląd Dziecięcych Grup Kolędniczych), powiatowym („Lachoskie Godonie” – Konkurs Gawędziarzy Ludowych; Przegląd Podłaźniczek i Eksponatów Kolędniczych) i gminnym (np. Przegląd Zespołów Kolędniczych, Konkurs Palm Wielkanocnych, Przegląd Dorobku Artystycznego Szkół i Przedszkoli Gminy Podegrodzie, Wieczór Kolęd, Festyn – impreza plenerowa, Jasełka). Wsie sąsiadujące: Juraszowa, Naszacowice, Rogi, Stadła, Gostwica. Dane statystyczne za: Plan rozwoju lokalnego gminy Podegrodzie na lata 2007-2013; http://www.wikipedia.org.pl (z dn. 2.01.2008), http://www.podegrodzie.pl (z dn. 2.01.2008).
Zdjęcia: Halina Karaś, Jolanta Janusz. |