Leksykon terminów

Leksykon terminów i pojęć dialektologicznych



Halina Karaś

Powrót do listy haseł

Samogłoska pochylona ó

Samogłoska pochylona ou (ó). Samogłoska pochylona ó, kontynuująca dawną samogłoskę długą o, to dźwięk pośredni między o i u. Pochylone ó w żadnej z gwar nie zrównało się z o jasnym oprócz poszczególnych rdzeni na Mazowszu wschodnim, Podlasiu i Suwalszczyźnie (np. znow). Powstała w wyniku podwyższenia artykulacji wymowa ó jako u (zgodna z ogólnopolską) panuje w Polsce środkowej i w Lubelskiem: skóra, wóz. Kontynuant dawnego o długie w postaci dźwięku pośredniego ou lub bliskiego u (ů) występuje w południowej Małopolsce, na północy i zachodzie Polski: skoura // skůra, wouz//wůz. Na Krajnie i w zachodniej Wielkopolsce silnie zaokrąglone ó rozwinęło się w dyftong łou, czasem ły itp.: błour = bór, nł = nóż. Zakres występowania ó pochylonego w gwarach nie zawsze jest zgodny ze stanem ogólnopolskim, np. w zachodniej Wielkopolsce pospolita jest wymowa ktou, stoudoła, szkoulny, natomiast na północy Śląska: ktory, gora, skora, a w części Mazowsza, na Suwalszczyźnie i Podlasiu: bor, ugor, gnoj, znow. Zob. Samogłoski pochylone.

 
 
Powrót do listy haseł
 
 
 
 

 

 

ISBN: 978-83-62844-10-4 © by Authors. Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (Program Operacyjny: „Dziedzictwo kulturowe / Kultura ludowa”). Wykonanie: ITKS