|
Orawa jest krainą geograficzno-historyczną, leżącą w zlewisku rzeki o tej samej nazwie. Większość obszaru Orawy znajduje się na terenie Słowacji. Interesująca nas tu dialektalnie Orawa to północne krańce tej krainy, zwane też Górną Orawą a usytuowane u podnóża Babiej Góry. Wsie z gwarą polską leżą zarówno po polskiej, jak i słowackiej stronie granicy państwowej. Po stronie polskiej jest 14 miejscowości: Bukowina, Chyżne, Harkabuz, Jabłonka, Kiczory, Lipnica Mała, Lipnica Wielka, Orawka, Piekielnik, Podsarnie, Podszkle, Podwilk, Zubrzyca Dolna, Zubrzyca Górna. Z kolei po stronie słowackiej jest 11 miejscowości: Głodówka (słow. Hladovka), Herducka (słow. Oravská Lesná), Mutne (słow. Mútne), Nowoć (słow. Novoť), Pogóra (słow. Oravská Polhora), Rabcza (słow. Rabča), Rabczyce (słow. Rabčice), Sucha Góra (słow. Sucha Horá), Sihelne (słow. Sihelné), Wesołe (słow. Oravské Veselé), Zakamienny Klin (słow. Zákamenné).
Granice językowe Orawy pokrywają się z dawnymi granicami Orawy jako krainy historycznej, wchodzącej w skład Królestwa Węgierskiego. Północne granice Orawy są jednocześnie wododziałem zlewisk Morza Bałtyckiego i Morza Czarnego. Północne krańce Orawy należą do Babiogórskiego Parku Narodowego. Na południowym wschodzie Orawy polskiej znajdują się wysokie torfowiska (tzw. puścizny), z których do niedawna wydobywano torf na opał. Wielką atrakcją turystyczną Orawy jest Orawski Park Etnograficzny w Zubrzycy Górnej, otwarty w roku 1955. Najcenniejszym zabytkiem jest w nim dwór Moniaków z 1784, przekazany państwu przez ostatnich właścicieli. Zdjęcia: Izabela Stąpor i Halina Karaś oraz Wojtek i Tomek Sandrzyk |
