|
Aleksandra Krawczyk-Wieczorek
|
Najstarsze ślady pobytu człowieka, znalezione w okolicach Przemyśla, pochodzą z paleolitu (ok. 30 000 lat p.n.e.). W czasach ekspansji Cesarstwa Rzymskiego przez te tereny biegły ważne szlaki komunikacyjne, łączące południe i północ Europy.
W średniowieczu tereny te były obszarem sporów między Polską a Rusią. W połowie XI w. znalazły się w obrębie Rusi, a dopiero w połowie XVI w. Kazimierz Wielki przyłączył je do Polski. Prawdopodobnie już wcześniej zamieszkiwała tu w przemieszaniu ludność polska i wschodniosłowiańska.
XV w. to okres akcji osadniczych, prowadzonych przez możnowładców, dla których tereny te były atrakcyjne z powodu źródeł solnych.
W XIV—XVI w. z południowych i wschodnich części Karpat przybywali do Polski pasterze, a wraz z nimi Łemkowie i Bojkowie (Kolonizacja wołoska).
Plagą tych ziem były nieustanne wojny, a zwłaszcza najazdy Tatarów.
Koniec XVIII i pierwsza połowa XIX w. to okres stagnacji i upadku życia społeczno-gospodarczego. Dopiero gdy Galicja otrzymała autonomię w 1867 r., nastąpiło odrodzenie gospodarki i ożywienie polityczne i kulturalne.
W drugiej połowie XIX w. rozwija się w Galicji ukraiński ruch narodowy, wspierający ukraińską kulturę, oświatę i działalność gospodarczą.
Od jesieni 1918 r. do lipca 1919 r. trwała wojna z Ukraińcami, którzy pragnęli ze wschodniej części Galicji i przyległych ziem utworzyć niepodległe państwo ukraińskie.
Działania hitlerowców (masowe mordy, wywożenie do obozów zagłady) i NKWD (aresztowania, mordy, zsyłki inteligencji polskiej na wschód) przyniosły olbrzymie straty w ludności.
Od 1944 aż do 1947 r., już po oswobodzeniu tych terenów spod okupacji niemieckiej, miały miejsce walki z Ukraińską Powstańczą Armią.
Po ustaleniu nowych granic w 1944 r. znaczną część Ukraińców, którzy pozostali w Polsce, przesiedlono na Ukrainę, natomiast pozostałych po 1947 r. przesiedlono na ziemie północne i zachodnie (akcja „Wisła”).
Po wojnie na wyludnione tereny zaczęli przybywać nowi osadnicy, przede wszystkim z Małopolski, tworząc nową, genetycznie niejednorodną społeczność [Kryciński 1997, Kłos 1998].
|
|
Wersja rozszerzona
|
